Είναι δυνατόν ένας χορευτής να μην είναι φασίστας;

 Ερωτήσεις που ακούστηκαν ή και δεν ακούστηκαν από τους θεατές της ομιλίας 
"Είναι δυνατόν ένας χορευτής να μην είναι φασίστας;" 
στην βραδυά "Σήμερα είναι 4 Αυγούστου" η οποία οργανώθηκε στο Εμπρός στις 4 / 8 / 2013

1)     Γιατί φτάσαμε στην δεκαετία του 90 για να αρχίσουν να αποκαλύπτονται οι σχέσεις των Γερμανών χορευτών και χορογράφων, ιδρυτών του μοντέρνου χορού, με τον ναζισμό; γιατί ειδικά ο χορός ήταν η μοναδική τέχνη στην οποία άργησε να αποκαλυφθεί η σχέση της με τον ναζισμό αλλά και γενικότερα οι ιδεολογικές ερμηνείες και η χρήση για προπαγανδιστικούς λόγους;

2)     Πως αντιμετωπίστηκαν από την Ελληνική κοινότητα του χορού (περιοδικό Χορός, ανώτερες σχολές, παλαιοί καθηγητές) οι δύο Ελληνίδες θεωρητικοί του χορού Νατάσα  Χασιώτη και Έλενα Πατρικίου όταν πρωτοπαρουσίασαν τις πρωτότυπες έρευνές τους για την σχέση των πρωτοπόρων του μοντέρνου χορού στην χώρα μας με την μεταξική δικτατορία και την ναζιστική Γερμανία;

3)     Γιατί στην Γερμανία από όλους τους καλλιτέχνες όλων των τεχνών μόνο αυτοί του χορού, με την εξαίρεση του Κουρτ Γιόος και της Βαλέσκα Γκερτ, έσπευσαν να συνεργαστούν με τους Ναζιστές;

4)     Ποια ήταν η Ελληνίδα χορογράφος η οποία στην διάρκεια της κατοχής προτίμησε να ζήσει στην Γερμανία; 

5)     Η γενικευμένη συμμετοχή των χορευτών στην Ολυμπιάδα του Βερολίνου αλλά και των επομένων, αποδεικνύει την συνενοχή τους, την υποταγή τους ή την επιθυμία ειδικά του σύγχρονου χορού για μαζική αποδοχή;

6)     Κάθε σημαντικός δημιουργός χορογράφος σύγχρονου χορού ενώ δοξάζει την ατομικότητα μέσα από την διαφορετική γλώσσα που παγιώνει, ταυτόχρονα επιζητεί μια αταξική μαζικότητα που θα τον ακολουθήσει, ποιου είδους πολιτικούς μας θυμίζει;

7)     Τι συνδέει έναν «αγανακτισμένο» στο Σύνταγμα ο οποίος εύχεται «να καεί το μπουρδέλο η Βουλή» και ονειρεύεται επιστροφή σε προ-αστικές πολιτειακές σχέσεις, με έναν θεατή των Μεταξικών εορτών στο Παναθηναϊκό στάδιο 5 χρόνια μετά την πτώχευση της Ελλάδος το 1932 και με μια Γερμανίδα Εξπρεσιονίστρια χορεύτρια 10 χρόνια μετά την ήττα της Γερμανίας στον Α Παγκόσμιο πόλεμο;

8) Ο καθένας που άκριτα επαναλαμβάνει την φράση "Ο Έλληνας έχει τον χορό στο αίμα του" πόσο μακριά είναι από το αίμα στα χέρια ενός φασίστα;  

9)     Γιατί η Ελλάδα ήταν η μόνη χώρα στον κόσμο που η αστική της τάξη δεν είχε υιοθετήσει το μπαλέτο μέχρι πρόσφατα και πως ερμηνεύεται η αλλαγή σε αυτή την στάση με την επερχόμενη υιοθέτηση της Λυρικής από το ίδρυμα Νιάρχου;

10)    Τι μας ενοχλεί πραγματικά στις εικόνες χορού κατά την διάρκεια της δικτατορίας του Μεταξά και αργότερα, η ψευδής Ελληνικότητα ή η ευγονική αντίληψη της κατασκευής της με σώματα εξιδανικευμένα και αμόλυντα από τον χρόνο και την κοινωνία; 

11)  Αν η αισθητική του φασισμού, είναι η εκτός χρόνου σωματική ρώμη, η ομοιογένεια μέσω του απόλυτου συγχρονισμού των ίδιων κινήσεων, η κατά πρόσωπο απεύθυνση, η αίσθηση του δυνατού έως άκαμπτου από την πραγματικότητα σώματος, πόσα από αυτά τα στοιχεία συναντάμε στις σύγχρονες χορογραφίες;  
  
12) Είναι ο σύγχρονος χορός, από την Αμερικανίδα Γκράχαμ μέχρι την σύγχρονη Βέλγικη σκηνή ένας τρόπος κατασκευής εθνικής ταυτότητας;

13) Γιατί αποδεχόμαστε άκριτα επινοημένες κατασκευές όπως την Αμερικανικότητα της Γκράχαμ, την Ιαπωνικότητα του Μπούτο, την Νεγρότητα του Αλβιν Αίηλυ;

14)  Αν η Ισαδώρα Ντάνκαν («αυτή η χοντρή που κυλιέται σαν γουρούνι» κατά Μπαλανσίν, «η πόρνη» κατά Γαλλική εφημερίδα) δεν είχε επενδύσει με αρχαιολατρία τους χορούς της, θα γινόταν αποδεκτή;

15)  Πως εξηγείται ότι μετά τα μέσα του 19ου αιώνα, για πρώτη φορά στην σύγχρονη ιστορία γενικεύεται ο οργανωμένος αθλητισμός;

16)  Πως επετράπη σε μια Εβραία χορεύτρια (Παλούκα) και έναν ομοφυλόφιλο χορευτή (Κρώυτσμπεργκ) να συνεχίσουν να ζουν και να δουλεύουν στην Γερμανία εν μέσω του Β Παγκόσμιου Πόλεμου;

17)  Γιατί ο σύγχρονος χορός δημιουργήθηκε κυρίως από γυναίκες;

18)  Γιατί ο Ροντέν παρ’ ότι γνωρίστηκε με δύο από τις σημαντικότερες γυναίκες χορογράφους της εποχής του, την Ισαδώρα Ντάνκαν και την Λόις Φούλερ, έφτιαξε τελικά το άγαλμα ενός άντρα, του Νιζίνσκυ;

19) Ποιας χρονολογίας είναι η πιο παλιά φωτογραφία που έχετε δει μιας γυναίκας, της οποίας το σώμα είναι χαλαρό και σίγουρο, άνετο και αυτάρκες;

20)  Αν όταν χορεύω σε ένα pas de deux, κατανοήσω ότι επαναλαμβάνω την πολιτική θέση του Μονάρχη και στέκομαι στο κέντρο γιατί είμαι το κέντρο του κόσμου, γιατί είμαι ένας άντρας που έχει την εξουσία να διαχειρίζεται γυναικεία σώματα, 
                                                              αλλά εγώ δεν το θέλω αυτό, 

    αν το σώμα μου προσπαθεί να εκφραστεί επιστρέφοντας σε πρωτόγονες εκφράσεις 
                                                            και εγώ δεν το θέλω πια αυτό, 

    αν το σώμα μου προσπαθεί να ταυτιστεί με άλλα σώματα με βάσει κοινά πολιτιστικά στοιχεία χρόνου και χώρου και καταλήγει να ενδύεται κατασκευασμένες εικόνες εθνικότητας 
                                                          και εγώ δεν το θέλω ούτε αυτό, 

    αν το σώμα μου το αποδομήσω σε πολλά κομμάτια, το βγάλω εκτός
    βάρους, το πετάξω ψηλά ή το χτυπήσω στο πάτωμα χωρίς να βρω γαλήνη                    

                                                        και δεν θέλω τίποτα από όλα αυτά, 

    πως αλλιώς θα μπορέσω να υπάρξω σαν άντρας χορευτής;

21)  Στον φακό αλλά και στην γενική αντίληψη της Λένι Ρίφενσταλ ένας Αρχαίος Έλληνας ήταν διαφορετικός από έναν Αφρικανό;

22)  Πως μπορεί να εξηγηθεί το αντιφατικό γεγονός ένας άνθρωπος με θεσμική θέση στην Μεταξική δικτατορία να ιδρύει μια σχολή χορού η οποία γιά αρκετό διάστημα ακόμα και μετά τον θάνατό του ήταν η πιο αντιαυταρχική, προοδευτική, ανοιχτή σε αισθητικές αντιλήψεις σχολή χορού, από την οποία βγήκαν οι περισσότεροι σύγχρονοι δημιουργοί του χορού στην χώρα μας;

23)  Οι παραδοσιακοί μουσικοί που έπαιζαν στις γιορτές της 4 ης Αυγούστου για πρώτη φορά σε τόσο μεγάλο πλήθος από διαφορετικές επαρχίες της χώρας, ήταν φασίστες;

24)  Τι σημαίνει η ονομασία Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης; Η εμμονή σε αυτή την ονομασία, η οποία αποπειράται να συνδέσει τον χορό με την καθολικότητα έκφρασης του χορού στην Αρχαία Τραγωδία μας κατατάσσει όσους την χρησιμοποιούμε στους φασίστες;

25)  Αν διάφορες κρατικές δομές σε όλο τον κόσμο πχ Ναζιστική Γερμανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες κατά τον ψυχρό πόλεμο, η Σοβιετική Ένωση σε όλη την διάρκεια της, το Ισραήλ, χρησιμοποίησαν τον σκηνικό χορό για προπαγανδιστικούς λόγους εκμεταλλευόμενες την μη λεκτική και λογική διάσταση της έκφρασης του, γιατί αντίστοιχα και οι ριζοσπαστικές επαναστατικές δυνάμεις δεν μπόρεσαν να τον χρησιμοποιήσουν;

26)  Γιατί εν τέλει, οι δυο μεγάλες δυνάμεις, ΗΠΑ και ΕΣΣΔ αλλά και η Κίνα συμφώνησαν στο ότι το μπαλέτο θα είναι το πεδίο σύγκρουσης τους στον χορό;

27)  Αν η τέχνη είναι πέρα από ιδεολογίες, σε ποιους χρησιμεύει να υπάρχει έκφραση που δεν συνδέεται άμεσα με την κοινωνία; 

28)  Τώρα που επίκειται η ιδιωτικοποίηση του νερού θα θέλατε να συμμετάσχετε σε μια παράσταση με αυτό το θέμα, μαζί με άλλους ερασιτέχνες;

Κάνετε μαζί με ερασιτέχνες και μάλιστα εργάτριες της καπνοβιομηχανίας Παπαστράτος μια παράσταση χορού με θέμα το νερό σαν κοινωνικό αγαθό, την ιστορία του από την αρχαιότητα, το πως το κουβαλούσαν, την ζωογόνο δύναμή του και αυτή η παράσταση γίνεται ένα διαχειρίσιμο γεγονός για την προβολή ενός  φασιστικού  καθεστώτος, τι άλλο σας μένει να κάνετε;

29)  Αν οι κοινωνικοί μηχανισμοί παραγωγής ενός έργου τέχνης είναι εξίσου σημαντικοί για την πρόσληψη του, ο καλλιτέχνης-δημιουργός πως θα παρέμβει σε κάτι το οποίο είναι στοιχείο άλλης τάξης;

30)  Πόσες φορές έχετε ακούσει ή και πει φράσεις όπως «η χορός εκφράζει κάτι πέρα από λόγια», «εκφράζει κάτι βαθύτερο, άγνωστο, πανάρχαιο», «αιώνια ομορφιά», «σε φέρνει σε αρμονία με το σύμπαν» ; 

31)  Θυμάστε εκείνη την γυναίκα ή τον άνδρα που ήσασταν ερωτευμένοι, που χρησιμοποιούσε λέξεις όπως «κοσμική ενέργεια», που έπαιρνε μέρος σε μυστικιστικές τελετές ενόρασης και εξαγνισμού, που ξεκίναγε την ημέρα κάθε πρωί προς τον ήλιο με γιόγκα ή άλλες ανατολίτικες ή new age σωματικές τεχνικές, που έκανε γυμνισμό και αγαπούσε την φύση; γιατί ενώ σας λάτρευε και κάνατε τα πάντα μαζί δεν ήθελε να κατεβαίνει μαζί σας σε πορείες;

  

32)  Ποιά είναι η ταξική θέση των γονιών των χορευτών που γνωρίζετε; Ποια είναι η ταξική θέση των καλλιτεχνών;

μαζι με τους ιστορικούς Φίλιππο Kάραμποτ και Νίκο Σκοπλάκη, τις θεατρολόγους Βαρβάρα Γεωργοπούλου και Ευδοκία Δεληπέτρου και τον ιστορικό-ανθρωπολόγο Δημήτρη Κοσμίδη.

Και όταν τελειώσαμε είδαμε την παλιά υπέροχη ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου "Μέρες του '36".



( Οι ανωτέρω ερωτήσεις που δόθηκαν και παρουσιάστηκαν από τους θεατές, προσποιούνται ότι αγνοούν την δημοσίευση του "Χορός και αυταρχισμός" της Νατάσας Χασιώτη και τις ομιλίες της Έλενας Πατρικίου "Μυστικισμός και φασισμός στον σύγχρονο χορό απο την Γερμανία της Βαϊμάρης στην Μεταξική Ελλάδα", "Μερικές παρατηρήσεις ιστορικού, κοινωνιολογιού και αισθητικού χαρακτήρα πάνω στην εισαγωγή του μοντέρνου χορού στην Ελλαδα και την αναβίωση της αρχαίας τραγωδίας")